در فصل گرما و افزایش دمای هوا، رانندگی در ترافیک‌های کلان‌شهرها، به‌ویژه در شهرهایی مانند تهران، بدون سیستم خنک‌کننده چالش‌برانگیز است. اما سؤالی که ذهن بسیاری از رانندگان را مشغول کرده این است که آیا روشن کردن کولر خودرو در ترافیک‌های سنگین تابستانی به موتور آسیب می‌رساند یا گزینه‌ای ایمن و ضروری است؟

تأثیر کولر بر موتور در ترافیک
سیستم کولر خودرو از کمپرسور استفاده می‌کند که نیروی خود را از موتور می‌گیرد. از این رو برخی باور دارند که در ترافیک‌های سنگین که موتور در دورهای پایین کار می‌کند، کمپرسور کولر می‌تواند فشار بیش‌تری به موتور وارد کند، به‌خصوص اگر سیستم خنک‌کننده خودرو در وضعیت مطلوبی نباشد. این فشار در خودروهای قدیمی یا با موتورهای کم‌حجم می‌تواند باعث افزایش دمای موتور و حتا جوش آوردن آن شود.

با این حال، در خودروهای مدرن با موتورهای قوی‌تر و سیستم‌های خنک‌کننده پیشرفته، استفاده از کولر در ترافیک معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند، به شرطی که نگهداری خودرو به‌درستی انجام شده باشد. در این بین گفته می‌شود که اگر رادیاتور، مایع خنک‌کننده و فن‌ها به‌خوبی کار کنند، روشن کردن کولر در ترافیک ایمن است. اما در خودروهای فرسوده یا با نگهداری ضعیف، بهتر است احتیاط کنید.

کولر در مقابل پنجره باز، کدام بهتر است؟
بسیاری از رانندگان تصور می‌کنند که باز کردن پنجره‌ها در ترافیک باعث کاهش فشار بر موتور و صرفه‌جویی در سوخت می‌شود. اما نکته این است که چنین اقدامی، چه پیامدهایی به همراه دارد؟ طبق مطالعه‌ای از انجمن مهندسان خودرو (SAE)، باز کردن پنجره‌ها در سرعت‌های پایین (مانند ترافیک) تأثیر کمی بر آیرودینامیک خودرو دارد، اما ورود گردوغبار، آلودگی هوا و سر و صدای محیط می‌تواند راحتی و سلامت سرنشینان را به خطر بیاندازد، به‌ویژه در شهرهای آلوده مانند تهران.

برخی باور دارند که روشن کردن کولر با تنظیم دمای معقول در ترافیک، بهتر از باز کردن پنجره‌هاست. کولر نه‌تنها کابین را خنک نگه می‌دارد، بلکه از ورود آلاینده‌ها جلوگیری می‌کند. مصرف سوخت اضافی کولر در ترافیک معمولاً ناچیز است، حدود ۵ تا ۸ درصد. از این رو توصیه می‌شود که در ترافیک‌های طولانی، کولر را به‌صورت متناوب خاموش و روشن کنید تا فشار مداوم بر موتور کاهش یابد.

ایمنی و سلامت راننده در گرما
گرمای شدید داخل کابین در ترافیک می‌تواند خطراتی جدی برای راننده ایجاد کند. همان طور که پیش‌تر نیز گفته شده بود، گرما یکی از عوامل اصلی خستگی و کاهش تمرکز رانندگان در تابستان است که می‌تواند به تصادفات منجر شود. دمای بالای کابین، به‌ویژه در ترافیک‌های طولانی، ممکن است باعث گرمازدگی یا کاهش هوشیاری شود. استفاده از کولر می‌تواند این خطرات را کاهش دهد و محیطی امن‌تر برای رانندگی فراهم کند.

در این بین گفته می‌شود که دمای بالای ۳۵ درجه سانتی‌گراد در کابین خودرو می‌تواند باعث استرس حرارتی، تعریق بیش از حد و کاهش واکنش‌های راننده شود. کولر نه‌تنها راحتی را افزایش می‌دهد، بلکه از نظر پزشکی برای حفظ سلامت راننده و سرنشینان ضروری است.

توصیه‌های کارشناسان برای استفاده از کولر در ترافیک
برای استفاده ایمن و بهینه از کولر در ترافیک‌های تابستانی، کارشناسان توصیه‌های زیر را ارائه می‌دهند:

• بررسی سیستم خنک‌کننده: پیش از فصل گرما، مایع خنک‌کننده، رادیاتور، و فن‌های خودرو را بررسی کنید تا از گرم شدن بیش از حد موتور جلوگیری شود.
• استفاده متناوب از کولر: در ترافیک‌های طولانی، کولر را هر ۱۰ تا ۱۵ دقیقه برای چند دقیقه خاموش کنید تا فشار روی موتور کاهش یابد.
• تنظیم دمای متعادل: دمای کولر را بین ۲۳ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد تنظیم کنید تا هم راحتی حفظ شود و هم فشار بر کمپرسور کاهش یابد.
• تعمیر و نگهداری منظم: فیلتر هوای کابین را هر ۶ ماه یا ۱۰,۰۰۰ کیلومتر تعویض کنید و گاز کولر را بررسی کنید تا سیستم با حداکثر کارایی عمل کند.
• تهویه اولیه: قبل از روشن کردن کولر، پنجره‌ها را برای چند دقیقه باز کنید تا هوای گرم داخل کابین خارج شود و کولر سریع‌تر عمل کند.

تأثیرات اقتصادی و زیست‌محیطی
استفاده از کولر در ترافیک می‌تواند مصرف سوخت را کمی افزایش دهد، اما این افزایش در خودروهای مدرن معمولاً ناچیز است. با این حال، استفاده نادرست یا عدم نگهداری سیستم کولر می‌تواند به خرابی کمپرسور و یا ایجاد مشکلاتی برای موتور خودرو منجر شود. علاوه بر این از نظر زیست‌محیطی، روشن کردن کولر به‌جای باز کردن پنجره‌ها در شهرهای آلوده، به کاهش ورود ذرات معلق به کابین کمک می‌کند و برای سلامت سرنشینان مفید است.